Khuôn mặt trẻ trung trong tấm ảnh, trải qua bao tháng năm, giờ đã trở nên mơ hồ, nhưng thần thái và nét mặt không bao giờ thay đổi.
Giáo sư Điền uống thuốc xong, từ từ tỉnh lại, nhìn tôi và trưởng đoàn, nói vẻ hài hước, “Lại dạo qua Quỷ môn quan một vòng rồi”.
“Nếu không có Tiểu Điền, Lão Điền anh đây đã mất mạng rồi”. Trưởng đoàn chỉ vào tôi nói.
Tôi ngẩn người, tấm ảnh trong tay bị rơi vào lò than mà cũng không hay biết. Ánh lửa xanh lướt qua trước mắt, định lấy tấm ảnh đó lại, thì đã không còn kịp nữa rồi.
Trưởng đoàn quạt quạt nhẹ luồng khói ở trong lò, “Đã đốt cháy thứ gì vậy?”
Tôi kinh ngạc nhận ra, vừa rồi mình đã vô tình đốt cháy không chỉ một tấm ảnh, mà còn đốt cháy cả ký ức của một con người.
Sắc mặt giáo sư Điền lại trở nên trắng bệch, nhìn tôi, miễn cưỡng mỉm cười, “Không sao, đốt rồi thì thôi”.
5. Bầu trời đầy sao ở Lan Châu
Trưởng đoàn về đi ngủ, còn tôi thì không tài nào chợp mắt được, đã sang phòng giáo sư Điền ở bên cạnh nhìn mấy lần. Ông nói với tôi, “Con à, chúng ta cùng nói chuyện nhé”.
Tôi ngoan ngoãn ngồi xuống cạnh ông, cúi đầu nói: “Cháu đã từng nghi ngờ… nhưng giờ thì cuối cùng cũng có thể khẳng định rồi”.
“Con không có gì muốn hỏi ta sao?”
“Nếu như muốn nói, thì bác sẽ tự nói thôi”. Tôi không hề sốt sắng để biết được đáp án.
“Mẹ con là một người phụ nữ rất tốt, chính ta đã có lỗi với bà…” Giọng ông trầm xuống, và thật già nua, trong buổi đêm lạnh lẽo này, càng khiến ta cảm thấy bi thương, “Mẹ con và ta quen nhau qua sự giới thiệu của người khác, cô ấy làm y tá trong bệnh viện, còn ta vừa mới thi đỗ vào đại học, chính là khóa sinh viên đầu tiên sau khi phục hồi quy chế thi đại học, bọn ta có tình cảm với nhau và quyết định kết hôn”.
Vẻ mặt ông dường như trở về thời khắc xa xưa, “Hồi đó, những người học đại học và những người không học đại học có sự khác biệt rất lớn về mặt tư tưởng, có rất nhiều việc ta không thể nào trò chuyện cùng mẹ con được. Mỗi lần ta về nhà, cô ấy đều chỉ biết làm việc nhà, mặc dù thu dọn nhà cửa rất sạch sẽ ngăn nắp, và cô ấy ăn mặc cũng rất gọn gàng hợp mắ, nhưng thường tiết kiệm lời. Ta thấy cô ấy quá trầm mặc, không theo kịp xu thế thời đại. Lúc đó, con gái học trường đại học Kỹ thuật cũng không nhiều, nhưng ở lớp ta có một cô gái, mọi người đều gọ cô là hoa khôi của lớp. Tất cả các nam sinh trong lớp đều rất ân cần quan tâm cô ấy, nhưng cô ấy lại chỉ chú ý tới mỗi mình ta. Có lẽ, đang đúng vào độ tuổi xuân phơi phới, có lẽ cũng là do thói hư vinh, dù sao cũng không biết mình bị thứ gì mê hoặc, dần dần ta đã xa cách với người vợ ở nhà, và bắt đầu qua lại với cô hoa khôi của lớp. Khi ta tốt nghiệp đại học và đang làm việc ở phòng nghiên cứu, mẹ con đã đề nghị chia tay. Thời kỳ đó, việc ly hôn vẫn còn chưa phổ biến, cô ấy không hề oán hận mà đã để cho ta được tự do. Thân xác đã được tự do, nhưng trong lòng luôn cảm thấy trống rỗng, khi quay lại tìm cô ấy, cô ấy nhất định không chịu gặp ta. Về sau, cô ấy đổi chỗ làm, chuyển nhà, từ đó bặt vô âm tín’.
Ông thở dốc một cách khó khăn, rồi lại tiếp tục nói: “Cuối cùng ta không kết hôn cùng cô hoa khôi lớp, mà tổ chức đã giới thiệu cho ta một người, và cũng có một đứa con với nhau…”
Tôi lắng nghe lời ông, không biết trong câu chuyện này có bao nhiêu phần là sáng tác, bao nhiêu phần là sự thực. Dù sao, tôi chưa từng sống trong những năm tháng đó, nên cũng không thể hiểu được quan niệm về tình yêu hôn nhân của thời đại đó.
Câu chuyện đã kể xong, chúng tôi cùng lặng im hồi lâu.
Ông hỏi: “Con à, con có thể tha thứ cho ta không?”
Tôi ngoan cố lắc đầu, “Cháu chưa bao giờ oán hận bác, thì sao có thể nói đến tha thứ được đây?” Mẹ tôi nói, bà không hận người không liên quan gì đến mình, tôi đương nhiên cũng không có lý do gì để hận ông. Mối ân oán của thế hệ trước, hãy để cho họ tự hóa giải, cho dù có một số người, một số việc đã sớm trở thành cát bụi, trở về với đất rồi.
“Giáo sư Điền, bác mệt rồi, bác hãy nghỉ ngơi đi, ngày mai đoàn sẽ nghĩ cách đưa bác trở về Bắc Kinh”. Tôi đắp chăn cho ông, sau đó trở về phòng mình.
Sáng sớm hôm sau, trưởng đoàn đề nghị đưa giáo sư Điền về Bắc Kinh, ông nhất định không chịu, kiên quyết đòi ở lại cùng mọi người hoàn thành công việc khảo sát.
Trưởng đoàn ra hiệu với tôi, khe khẽ nói: “Lão Điền này tính khí ngang ngạnh, Tiểu Điển, cô hãy đi khuyên nhủ, đêm qua, chính cô đã cứu mạng ông ấy, biết đâu ông ấy sẽ nghe lời cô”.
Khi tôi bước vào, ông đang định uống thuốc, nhìn thấy tôi, ông đặt cốc nước sang một bên, “Con cũng đến khuyên ta quay về sao?”
Tôi gật đầu, “Bác hãy quay về Bắc Kinh trước đi, để cả đoàn đỡ phải lo lắng”.
“Con có lo lắng cho ta không?” Ông hỏi.
Tôi suy nghĩ xem nên trả lời câu hỏi này thế nào, nghĩ một lúc, tôi mới chợt tỉnh ra, cho dù bất cứ ai trong đoàn không được khỏe, đương nhiên tôi cũng đều sẽ lo lắng, sẽ khuyên người đó quay về nghỉ ngơi tĩnh dưỡng.
“Cháu đương nhiên lo lắng cho bác”. Tôi trả lời rất thản nhiên.
Ông cười ra chiều được an ủi, thở dài: “Ta thực sự đã già rồi…”
“Bác hãy về đi, buổi chiều cháu và trưởng đoàn sẽ tiễn bác”.
Sau khi tiễn giáo sư Điền Duy Niên, tôi theo đoàn khảo sát ở lại trong khu vực Tân Cương hơn 20 ngày rồi mới trở lại Lan Châu.
Suốt cả dọc đường, ăn ngủ ngoài trời, mọi người đều chịu không ít gian khổ, cho nên, khi trở về Lan Châu đã đặt khách sạn sang nhất.
Trở về khách sạn, thấy ở đại sảnh có mấy người trông rất phong độ, rõ ràng là những người phú quý, đặc biệt là bóng lưng của một người mặc áo sơ mi màu đỏ đun, chiếc quần âu màu đen đã gây sự chú ý của tôi. Nhìn thân hình đó, cứ có cảm giác quen quen, hình như đã gặp ở đâu. Anh ta vắt hờ chiếc áo lông cừu màu nâu nhạt lên vai, trông giống như người mẫu nam trên bìa tạp chí thời trang.
Anh ta quay người lại, nhìn thấy một đôi mắt lạnh lùng, tôi vui quá, thì ra là Chương Ngự. Ở nơi đất khách quê người, có thể gặp được bạn bè là một việc thật đáng mừng.
Nhưng thật không ngờ Chương Ngự lại nhìn tôi mà như không nhận ra tôi. Mấy người cùng đi về phía cầu thang máy, Chương Ngự tiến vào trước, những người khác bèn theo sát phía sau anh.
Trong khoảnh khắc cửa thang máy đóng lại, tôi vội lao đến, “Đợi đã”. Nhưng vẫn không kịp.
Khi cửa thang máy đóng lại, tôi nhìn thấy nét mặt kinh ngạc của Chương Ngự.
Đã để lỡ mất, coi như không có duyên, nếu đã như vậy, thì đừng làm phiền anh ấy nữa.
Chúng tôi vốn không phải là một dạng người, không chung một thế giới, cho nên, cũng khó có thể trò chuyện giao lưu được.
Tôi đợi thang máy đi xuống, cửa thang máy mở ra, lại nhìn thấy Chương Ngự đang đứng ở trong đó mỉm cười nhìn tôi, “Cô ngốc, có lên không đây?’
Tôi ngẩn người, mỉm cười với anh.
Phòng của Chương Ngự là ở trên tầng cao nhất, tôi không biết có phải là phòng tổng thống hay không, một mình anh ở mấy gian phòng, cứ cảm thấy quá xa
