nhỏ vội vã chạy về phía những người dân đang bới tìm trong đống bùn đất ngập đến bắp chân để hỏi thăm nhà mẹ. Người dân nơi đây nhận ra cái thằng cao to, ăn mặc sang trọng, tay xách vali kia chính là thằng Cá nhỏ lem luốc bị cha bỏ lại từ tấm bé. Người làng nhìn cảnh bùn đất bốn phía, sông nước mênh mang mà rưng rưng bảo:
- Sao về muộn vậy? Hôm đưa mẹ cháu ra đồng không có tiếng hờ khóc của cháu con. Lạnh lắm! Điện thoại nhà cháu lũ cuốn rồi, chẳng ai biết đường nào mà liên lạc với cháu. Thôi thì, cũng còn may biết tìm thấy đường về.
Cá nhỏ như chết đứng giữa làng quê sau mười năm xa cách trở về. Người làng bảo mẹ bị trúng gió nằm liệt giường cả tháng, khi đó chắc con đang ở sông Volga. Ngày mưa bão đến, nhà tranh vách đất lùa lùa bốn bên, bão quật đổ, sông nước dâng lên vùi mẹ chìm trong biển nước. Lúc đó con đang ở đâu? Cá nhỏ của mẹ, đứa con mà mẹ mang nặng đẻ đau, mẹ thương yêu hơn chính bản thân mình đã ở đâu và làm gì vào giây phút ấy? Cái giây phút mẹ ốm nằm liệt giường, thấy nước sông dâng lên dần dần mà không làm cách nào chạy thoát. Mà không có một bàn tay nào đỡ mẹ dậy, không có ai ở bên cạnh mẹ lúc hoảng sợ nhất. Chắc hẳn lúc ấy mẹ đã rất cô đơn? Mẹ đã gọi tên Cá nhỏ nhiều lần, thậm chí đã cầu nguyện cho con hạnh phúc. Lúc ấy Cá nhỏ của mẹ đang ở giữa đại dương. Mà đại dương thì vốn mênh mông và xa xôi khó tìm thấy bến bờ...
Người làng chỉ về phía trụ đá, mẹ nằm lại ở đó. Sau bao nhiêu tháng năm, bao nhiêu thăng trầm, bao mùa bão lũ, ngay cả mái nhà của mẹ lũ cũng đã cuốn đi, chỉ cái trụ đá bên lối mòn dẫn vào nhà mẹ là vẫn còn. Trụ đá mẹ nhờ người khênh từ trên núi xuống rồi dựng lên vào ngày cha ra đi, bỏ lại hai mẹ con chênh vênh mái lá. Đã có lần Cá nhỏ hỏi mẹ:
- Mẹ dựng trụ đá làm gì hả mẹ?
- Để người đi còn biết đường tìm về. Ở cõi đời cả người chết và người sống cần có một bến bờ, một lối quen, một điểm trụ để đi đâu cũng nhớ.
- Mẹ đang chờ cha con sao?
Đó là lần đầu tiên mẹ không trả lời câu hỏi của con. Mắt mẹ nhìn xa xăm, vời vợi một ánh buồn khó tả. Khi đó Cá nhỏ 16 tuổi mà trong buổi hoàng hôn ấy, Cá nhỏ nhìn thấy lẫn trong búi tóc đen của mẹ lẫn vài sợi trắng.
18 tuổi con đi, quên câu hỏi hôm nào mẹ bỏ ngỏ nơi trụ đá bến sông, mười năm sau trở về không còn mẹ trên đời, con mới chợt hiểu ra... Chắc biết con vô tâm nên trụ đá còn đứng đó để dẫn lỗi Cá nhỏ về bên bến sông quê của mẹ. Người làng bảo, cũng vì không muốn xa dời trụ đá và những kỉ niệm năm xưa nên dù năm nào cũng có một mùa lũ đi qua, dù xã đã nhiều lần giục di dời nhà cửa lên khu an toàn hơn nhưng mẹ vẫn nhất quyết không chịu đi. Con ngồi đó lặng câm, thấy những tháng ngày đã qua, nhưng nơi từng đến đều trở nên vô nghĩa...
Con đi mười năm giờ trở về chợt nhận ra sông quê mẹ hoàng hôn còn đẹp hơn sông Volga, khu vườn rộng mênh mông của mẹ cỏ còn xanh, gió còn mát hơn ngôi làng Kinderdijk con từng đến. Con bây giờ không còn thiết tha ngồi ngóng về phía bờ bên kia chỉ để thắc mắc xem bên đó có những gì. Con đi mười năm, về ra thăm trụ đá, sờ tay thấy vết lõm sâu hơn. Người làng bảo chiều nào mẹ cũng ra sông ngóng theo dòng chảy. Trụ đá này hơn hai mươi năm về trước Cá nhỏ vẫn thường ngồi ngóng mẹ thả lưới, giăng câu...
Vũ Thị Huyền Trang
Đánh giá
- Sao về muộn vậy? Hôm đưa mẹ cháu ra đồng không có tiếng hờ khóc của cháu con. Lạnh lắm! Điện thoại nhà cháu lũ cuốn rồi, chẳng ai biết đường nào mà liên lạc với cháu. Thôi thì, cũng còn may biết tìm thấy đường về.
Cá nhỏ như chết đứng giữa làng quê sau mười năm xa cách trở về. Người làng bảo mẹ bị trúng gió nằm liệt giường cả tháng, khi đó chắc con đang ở sông Volga. Ngày mưa bão đến, nhà tranh vách đất lùa lùa bốn bên, bão quật đổ, sông nước dâng lên vùi mẹ chìm trong biển nước. Lúc đó con đang ở đâu? Cá nhỏ của mẹ, đứa con mà mẹ mang nặng đẻ đau, mẹ thương yêu hơn chính bản thân mình đã ở đâu và làm gì vào giây phút ấy? Cái giây phút mẹ ốm nằm liệt giường, thấy nước sông dâng lên dần dần mà không làm cách nào chạy thoát. Mà không có một bàn tay nào đỡ mẹ dậy, không có ai ở bên cạnh mẹ lúc hoảng sợ nhất. Chắc hẳn lúc ấy mẹ đã rất cô đơn? Mẹ đã gọi tên Cá nhỏ nhiều lần, thậm chí đã cầu nguyện cho con hạnh phúc. Lúc ấy Cá nhỏ của mẹ đang ở giữa đại dương. Mà đại dương thì vốn mênh mông và xa xôi khó tìm thấy bến bờ...
Người làng chỉ về phía trụ đá, mẹ nằm lại ở đó. Sau bao nhiêu tháng năm, bao nhiêu thăng trầm, bao mùa bão lũ, ngay cả mái nhà của mẹ lũ cũng đã cuốn đi, chỉ cái trụ đá bên lối mòn dẫn vào nhà mẹ là vẫn còn. Trụ đá mẹ nhờ người khênh từ trên núi xuống rồi dựng lên vào ngày cha ra đi, bỏ lại hai mẹ con chênh vênh mái lá. Đã có lần Cá nhỏ hỏi mẹ:
- Mẹ dựng trụ đá làm gì hả mẹ?
- Để người đi còn biết đường tìm về. Ở cõi đời cả người chết và người sống cần có một bến bờ, một lối quen, một điểm trụ để đi đâu cũng nhớ.
- Mẹ đang chờ cha con sao?
Đó là lần đầu tiên mẹ không trả lời câu hỏi của con. Mắt mẹ nhìn xa xăm, vời vợi một ánh buồn khó tả. Khi đó Cá nhỏ 16 tuổi mà trong buổi hoàng hôn ấy, Cá nhỏ nhìn thấy lẫn trong búi tóc đen của mẹ lẫn vài sợi trắng.
18 tuổi con đi, quên câu hỏi hôm nào mẹ bỏ ngỏ nơi trụ đá bến sông, mười năm sau trở về không còn mẹ trên đời, con mới chợt hiểu ra... Chắc biết con vô tâm nên trụ đá còn đứng đó để dẫn lỗi Cá nhỏ về bên bến sông quê của mẹ. Người làng bảo, cũng vì không muốn xa dời trụ đá và những kỉ niệm năm xưa nên dù năm nào cũng có một mùa lũ đi qua, dù xã đã nhiều lần giục di dời nhà cửa lên khu an toàn hơn nhưng mẹ vẫn nhất quyết không chịu đi. Con ngồi đó lặng câm, thấy những tháng ngày đã qua, nhưng nơi từng đến đều trở nên vô nghĩa...
Con đi mười năm giờ trở về chợt nhận ra sông quê mẹ hoàng hôn còn đẹp hơn sông Volga, khu vườn rộng mênh mông của mẹ cỏ còn xanh, gió còn mát hơn ngôi làng Kinderdijk con từng đến. Con bây giờ không còn thiết tha ngồi ngóng về phía bờ bên kia chỉ để thắc mắc xem bên đó có những gì. Con đi mười năm, về ra thăm trụ đá, sờ tay thấy vết lõm sâu hơn. Người làng bảo chiều nào mẹ cũng ra sông ngóng theo dòng chảy. Trụ đá này hơn hai mươi năm về trước Cá nhỏ vẫn thường ngồi ngóng mẹ thả lưới, giăng câu...
Vũ Thị Huyền Trang
Đánh giá
