một điểm nhất định trong sự tiến hóa, cuộc sống trên trái đất đã có được khái niệm “nhìn thấy”. Chúng ta bò lên mặt đất, chúng ta bay lên trời, và cuối cùng chúng ta hiểu thấu được văn hóa. Một con tinh tinh có thể nhận biết được quả chuối. Nhưng nó sẽ không bao giờ hiểu được khái niệm văn hóa. Nó không thể hiểu được, nhưng bằng cách nào đó nó sẽ có mong muốn đạt được sự hiểu biết ấy. Sự thôi thúc này từ đâu ra, tôi không biết.” “Ô, vậy là cũng có cái cậu không biết đấy?” Ando nói với tất cả vẻ mỉa mai anh có thể tập hợp được. “Nghe đây. Nếu loài người bị tuyệt chủng và AND của Sadako Yamamura thế chỗ loài người, xét cho cùng là bởi vì loài người mong muốn điều đó.” “Có loài nào mong muốn chính nó bị tuyệt chủng không?” “Trong tiềm thức, đó không phải là điều loài người mong muốn à? Nếu tất cả AND đều hợp nhất thành một cấu trúc, sẽ không còn sự dị biệt giữa các cá thể. Mọi người đều giống nhau, không khác biệt về khả năng, hay vẻ đẹp. Sẽ không còn sự gắn bó với những người thân yêu. Và quên đi chiến tranh, thậm chí sẽ không còn tranh luận nữa. Chúng ta đang nói về một thế giới tuyệt đối hòa bình và bình đẳng thậm chí còn vượt qua cả sự sống và cái chết. Cái chết sẽ không còn là điều gì đáng sợ nữa, cậu thấy đấy. Nào, nói trắng ra, đó không phải là điều loài người mong muốn từ lâu à?” Vào cuối bài diễn thuyết, Ryuji ghé sát miệng vào tai Ando nói thầm. Trong lúc đó Ando chỉ nhìn Takanori, từ bấy đến giờ cậu bé vẫn cúi mình ở nguyên vị trí, vốc cát cho vào hộp lon rỗng. “Không phải tôi,” anh đáp. Con trai anh là điều đặc biệt đối với anh, là độc nhất. Ando không mong nhìn thấy điều giống như người khác mong muốn. Anh có thể tự tin nói như vậy. “À, sao cũng được,” Ryuji cười, đứng dậy. “Cậu đi à?”“Đến lúc tôi té rồi. Giờ thì cậu định làm gì?” “Tôi có thể làm gì được? Tôi sẽ tìm một hòn đảo hoang ở đâu đó vượt ra ngoài tầm với của giới truyền thông, và ở đó tôi sẽ nuôi dạy con tôi.”“Nghe giống cậu đấy. Còn tôi, tôi sẽ chứng kiến kết cục của loài người. Một khi chuyện đó đi xa hết mức có thể, ai biết được, có lẽ một ý chí nằm ngoài sự hiểu biết của loài người sẽ trút lòng căm thù nó lên chúng ta. Tôi ghét phải bỏ lỡ chuyện đó.” Ryuji bắt đầu bước đi dọc bờ đê. “Tạm biệt Ryuji. Bảo Miyashita tôi gửi lời chào.” Ryuji dừng lại lần nữa khi nghe câu nói của Ando. “Có lẽ, trước khi đi tôi phải dạy cho cậu một bài nữa. Tại sao cậu nghĩ văn hóa loài người phát triển? Con người có thể chịu đựng hầu như tất cả mọi thứ, nhưng có một điều họ không vượt qua được. Con người là loài động vật không thể chịu được sự buồn tẻ. và đó chính là động lực phát triển của mọi vật. Để thoát khỏi sự buồn tẻ, con người phải phát triển . Tôi hình dung sẽ khá tẻ nhạt khi bị kiểm soát bởi một chuỗi AND duy nhất. Khi nghĩ theo những khía cạnh đó, dường như cậu sẽ muốn có càng nhiều khác biệt giữa các cá thể càng tốt. Nhưng này, chúng ta có thể làm gì nào? Người ta lại hoàn toàn không muốn có sự khác biệt đó. Ồ, và điều cuối cùng – tôi nghĩ cậu sẽ thấy khá tẻ nhạt trên hoang đảo đấy.” Đến đó anh ta vẫy tay, và đi khuất. Ando không có một kế hoạch cụ thể nào về việc sẽ sống ở đâu. Tương lai không có gì chắc chắn cho bất cứ kế hoạch nào. Với viễn cảnh như vậy, thì có lẽ không kế hoạch nào, cho dù có khéo léo đến đâu, sẽ hiệu quả. Anh chỉ cần rong ruổi một thời gian, để mặc cái gì phải đến sẽ đến. Ando cởi sơ mi và quần dài. Anh ta đã mặc sẵn đồ bơi bên trong. Anh chạy lại chỗ con trai, nắm tay giúp nó đứng dậy. “Đi nào.” Anh đã hàng trăm lần giải thích cho con điều cần phải làm hôm nay, và tại sao phải làm như vậy. Họ định bơi ra biển như đã làm cách đây hai năm, và lúc đó, khi thằng bé sắp chết đuối, Ando sẽ nắm chặt tay con trai mình. Cách đây hai năm, tay của hai cha con không với tay nhau. Hôm nay, họ sẽ nắm tay thật chặt. Trong bức thư để lại cho anh, Sadako đã viết rằng khi cô ta được tái sinh trong khoang thông gió trên sân thượng tòa nhà, cô ta nhận ra ngoại cảnh đó giống hệt như đáy giếng nơi cô ta đã chết. Và chỉ khi ta tự bò được ra khỏi cái cái hố, cô ta mới có thể thích nghi với thế giới mới. Ando nghĩ con trai mình cũng cần trải qua thử thách ấy. Thằng bé cần được đặt vào tình huống y như nó đã trải qua cách đây hai năm. Takanori có một nỗi sợ lạ kỳ với nước, nỗi sợ mạnh đến mức làm cho cuộc sống hàng ngày của thằng bé rất khó khăn nếu như nó không khuất phục được nỗi sợ ấy. Khi đi dọc theo bờ cát ướt, Ando có thể cảm thấy tay Takanori siết chặt tay mình vì sợ mỗi khi nước biển phủ lên mắt cá chân. Giờ thằng bé ngước nhìn anh, miệng run rẩy nói, “Bố, bố hứa rồi nhé?” Ando đã chuẩn bị phần thưởng anh hứa tặng thằng bé nếu nó đáp ứng được kỳ vọng của cha mình, vượt qua nỗi sợ nước. Thằng bé sẽ được gặp lại mẹ. “Mẹ sẽ ngạc nhiên lắm.” Vợ anh vẫn chưa biết rằng con trai họ đã được đưa trở lại cuộc sống. Chỉ nghĩ đến giây phút hai mẹ con đoàn tụ thôi, Ando đã thấy phấn khích. Anh sẽ phải bịa đặt ra một câu chuyện hợp lý. Có lẽ anh sẽ nói rằng cậu bé không bọ chết trôi, mà được một thuyền đánh cá cứu vớt; rằng cậu bé bị mất trí nhớ, rằng nó đã sống với người khác trong hai năm qua. Giây phút vợ anh chạm vào Takanori, còn sống bằng xương bằng thịt, thì câu chuyện bịa sẽ trở thành sự thật. Họ có thể trở lại là vợ chồng hay không lại là vấn đề khác. Ando muốn thử. Anh ình cơ hội năm mươi năm mươi. Một con sóng khá lớn đang đến gần và bắt đầu nâng thằng bé khỏi bờ cát. Thằng bé khẽ hét lên và bám chặt vào hông Ando. Ando giữ con thật chặt bên mình rồi lội ra biển. Anh có thể cảm thấy nhịp tim của nó. Nhịp đập đó là điều duy nhất chắc chắn trong một thế giới đang đối mặt với sự hủy diệt. Nó chứng minh họ vẫn sống.
